“Nếu bạn đang ở độ tuổi mười tám, đôi mươi, từng đắm mình trong những giấc ngủ vùi, những cuộc vui chơi quên tháng ngày, giống như tôi của ngày nào, hẳn bạn sẽ tìm thấy một phần câu chuyện của mình qua những dòng chia sẻ này. Đây là tất cả những điều tôi ước giá như mình được lắng nghe sớm hơn.”
Giờ đây, khi đang ở độ tuổi trung niên – không còn trẻ, cũng chưa quá già – tôi nhận ra mình đã từng lãng phí quá nhiều “kim cương” của cuộc đời: thời gian, sự tập trung, và những năm tháng lẽ ra có thể giúp tôi vững vàng hơn trên con đường mình đi.
Hồi đó, tôi luôn nghĩ mình còn nhiều thời gian. Tôi để mặc bản thân lạc trôi trong game, những mối quan hệ chơi bời, và cả những cuộc vui đến sáng – thứ duy nhất còn sót lại sau những ngày ấy là cảm giác trống rỗng.
Tôi viết ra những điều này không để than trách hay khuyên răn. Tôi chỉ đang ngồi lại, tĩnh lặng, và viết một bức thư gửi chính mình – và có thể là cả bạn, người trẻ chưa để ý bằng góc nhìn từ một người đi trước, không hơn, không kém!
1. Thời gian không đợi ta – kể cả khi ta còn trẻ
Khi còn mười tám, ta nghĩ mình bất tử. Sức khỏe đầy ắp, đam mê dâng trào. Nhưng đời sống không vận hành như game – nơi ta có thể “chơi lại”. Chúng ta chỉ có một phiên bản cuộc đời, và mỗi ngày chỉ 24 giờ cho ăn, ngủ, học, làm, sống, yêu thương.
Cái gì “nhiều” thì dễ bị xem nhẹ. Mà thực ra, cái nhiều ấy chỉ là ảo giác tuổi trẻ.
Tôi từng thức dậy nhiều sáng mà không biết hôm đó mình sống vì điều gì. Và chính mỗi ngày “qua quýt” như thế đã dần đẩy tôi ra xa phiên bản tốt nhất của mình.
2. Không ai cứu mình ngoài chính mình
Tôi từng chờ một người mentor, một cơ hội, một khoảnh khắc “truyền cảm hứng”. Nhưng sự thật là chẳng ai rảnh để nghĩ mãi về mình như chính mình nghĩ về họ.
Nếu ta chưa bắt đầu, thì cảm hứng cũng sẽ chẳng bao giờ gõ cửa. Còn nếu bắt đầu, dù rất nhỏ – như viết vài dòng, đọc một trang sách, học một kỹ năng – ta sẽ thấy mình bắt đầu có lại phương hướng.
3. Giải trí không xấu – nếu ta làm chủ nó
Tôi không bài xích game, phim, mạng xã hội. Nhưng chính sự thiếu kiểm soát đã biến tôi từ người dùng thành con mồi.
Thế giới bây giờ không thiếu người giỏi. Nhưng thiếu những người đủ tập trung để đi tới tận cùng khả năng của mình.
Hãy để giải trí là phần thưởng, không phải nơi trốn chạy.
4. Làm chủ một kỹ năng – là nền móng của tự do
Khi còn trẻ, tôi từng nghĩ mình sẽ “xoay sở được” mà không cần thành thạo một nghề gì cụ thể. Tôi đã sai.
Ngày đi làm, tôi thấm thía lời cha mẹ dặn: “Phải có một cái nghề.”
Nếu ngày ấy tôi tập trung hơn vào việc học thiết kế, viết lách, vẽ, nghiên cứu lịch sử, kinh tế… thì có lẽ hành trình đã bớt gập ghềnh hơn nhiều. Bất cứ kỹ năng nào cũng là “tài sản” – miễn là ta nghiêm túc với nó.
Làm được việc = có giá trị = tự do lựa chọn cuộc sống của mình.
5. Không có đường đi hoàn hảo – nhưng dừng lại là sai
Tôi từng rẽ ngang, đổi ngành, làm trái chuyên môn. Có những lúc chán nản tưởng chừng bỏ cuộc. Nhưng chính những lối rẽ gồ ghề ấy giúp tôi trưởng thành.
Quan trọng không phải ta đi nhanh hay chậm, mà là ta đang bước đi.
6. Tìm thú vui lành mạnh – để thể hiện bản sắc của mình
Viết blog, vẽ tranh, video, làm thơ, trồng cây, sửa xe… bất cứ điều gì có lợi. Hãy làm điều gì đó chạm vào nội tâm và phản ánh bản chất của ta.
Không cần phải là người nổi tiếng. Chỉ cần vài người thật sự hiểu và đồng điệu – thế là đủ để thấy mình vui vẻ, có ý nghĩa.
7. Đừng tiêu tiền chỉ để “được công nhận”
Tôi từng mua xe máy mới, điện thoại những năm 90 chỉ để được trầm trồ “ghê ta”. Nhưng sau đó là những tháng ngày không còn đồng nào tiết kiệm.
Hãy chi tiêu như một người đã từng biết thiếu. Hãy đầu tư vào những thứ không mất giá: sức khỏe, kỹ năng, mối quan hệ chất lượng.
8. Tâm trí, sức khỏe là gốc rễ – rèn tâm là nuôi đời, rèn sức khỏe là nuôi thân
Không có tâm trí vững thì khó mà sống bình an. Sách, thiền, podcast, đi bộ, ghi chép… là những cách đơn giản để làm giàu tâm hồn từ bên trong.
Không có sức khỏe thì mọi thứ trở nên vô nghĩa và là con số không tròn trĩnh. Làm gì thì làm, hãy có sức khỏe tốt đầu tiên. Muốn có sức khỏe tốt chỉ còn cách rèn luyện thể dục thể thao đều độ, ăn uống khoa học, vui chơi lành mạnh, sinh hoạt có chừng mực.
Khi đầu óc ta sáng, mọi lựa chọn đều rõ ràng.
9. Chỉ cần bắt đầu – hoàn hảo tính sau
Tôi từng bỏ qua những lời khuyên và bài viết kiểu này, nghĩ rằng “để lúc khác đọc”. Nhưng thật ra, lúc khác khi tới thường khá trễ hoặc không bao giờ tới.
Giờ đây, tôi viết lại những dòng này không phải là giáo điều, mà là để ghi nhớ: tôi đã từng lạc đường, và đã quay lại nhờ những “vết bầm” của cuộc sống – thông qua cách đặt những câu hỏi thật lòng với chính mình.
Bạn không cần hoàn hảo. Chỉ cần trung thực với chính mình và bước tiếp.
Tôi liệt kê lại những ý này gửi tặng bản thân tôi ở tuổi 18. Và có thể, cũng là gửi bạn – người đang đứng ở ngã rẽ giống như tôi ngày xưa.
Một bước nhỏ hôm nay, sẽ là quãng đường dài sau 10 năm nữa.
Nếu cần một nơi để khơi nguồn tư liệu sáng tạo, định vị bản thân, hoặc chỉ đơn giản là tìm lại một chỉ dấu cảm hứng của chính mình, bạn có thể ghé qua blog https://ninhle.com. Biết đâu!